Bệnh ỉa chảy(tiêu chảy) là bệnh phổ biến xuất hiện trong
cuộc sống hàng ngày. Trẻ em do hệ thống miễn dịch còn yếu nên là đối tượng dễ
bị tấn công. Bệnh gây ra hiện tượng mất nước trầm trọng và làm cơ thể mệt mỏi.
Để hiểu rõ hơn về chứng bệnh này, mời các bạn theo dõi bài viết dưới đây.
Bệnh ỉa chảy là gì?
Ỉa chảy (tiêu chảy)
chỉ số lần đại tiện tăng lên, mỗi ngày trên 3 lần. Phân loãng như nước, có khi
còn lẫn những chất không bình thường như thức ăn chưa tiêu hóa, niêm dịch, máu
mủ.
Trẻ em là đối tượng
thường xuyên được chứng bệnh này “ghé thăm”. Do sự phân bố nước trong cơ thể
trẻ em khác với người lớn nên khi trẻ bị tiêu chảy rất dễ dẫn đến rối loạn nước
và chất điện giải, mất nước, kali thấp, natri thấp và canxi thấp. Nếu bệnh trở
nên nặng mà không bổ sung nước kịp thời khiến dung lượng máu trong cơ thể giảm
thấp dẫn đến choáng, có thể nguy hiểm đến tính mạng.
Hiện tượng tiêu chảy
kéo dài có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu chất dinh dưỡng của trẻ khiến cơ thể
gầy gò, ốm yếu, sức đề kháng thấp, dễ bị nhiễm trùng và ảnh hưởng đến sự phát
triển sau này của trẻ. Đối với người lớn, làm cơ thể mệt mỏi làm việc kém hiệu
quả và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
Phân loại bệnh ỉa chảy
1. Căn cứ vào nguyên nhân gây bệnh
Chia ra làm 2 loại:
§
Nhiễm trùng
§
Không nhiễm trùng
Bệnh ỉa chảy do nhiễm
trùng còn được gọi là viêm ruột do trực khuẩn đại tràng, lỵ trực tràng, viêm
ruột do virus, viêm ruột dạng nấm. Nhiễm trùng ngoài ruột như nhiễm trùng đường
hô hấp, viêm phổi, nhiễm trùng da và các loại bệnh nhiễm trùng khác đều có thể
kèm theo hiện tượng ỉa chảy.
Bệnh ỉa chảy không
nhiễm trùng còn gọi là tiêu hóa kém hoặc tiêu chảy đơn thuần, thường bị
khi sử dụng đường sữa, thời tiết thay đổi đột ngột và lạnh ở vùng bụng.
2. Căn cứ vào tình hình bệnh
Chia ra tiêu chảy
thành 3 dạng:
§
Dạng nhẹ
§
Dạng vừa
§
Dạng nặng
Bệnh ỉa chảy ở dạng
nhẹ thì mỗi ngày đi đại tiên dưới 10 lần, số lượng phân mỗi lần dưới 10ml/kg
trọng lượng cơ thể, không xảy ra tình trạng mất nước và ngộ độc.
Bệnh ỉa chảy ở dạng
vừa: Mỗi ngày từ 10 – 20 lần, số phân đi mỗi lần trên 20 ml/kg trọng lượng cơ
thể, mất nước nặng kèm theo triệu chứng ngộ độc rõ.
Ngoài ra, bệnh ỉa chảy
còn được phân loại theo thời gian mắc bệnh ( cấp hay mãn tính), cơ chế bệnh hay
đặc điểm của phân (nước, chất béo hay máu)…
Triệu chứng nặng của
bệnh ỉa chảy
Tuy bệnh ỉa chảy không
nghiêm trọng và người bệnh có thể tự hồi phục nhưng nếu có những triệu chứng
nặng thì cần đến những cơ sở y tế để được điều trị kịp thời. Dưới đây là những
trường hợp nên đến gặp bác sĩ:
§
Tiêu chảy hơn 3 ngày
§
Có cảm giác đau bụng
và đau ruột dữ dội
§
Nhiệt độ cơ thể trên
38 độ C
§
Ỉa chảy có máu trong
phân hoặc phân có màu hắc ín
§
Dấu hiệu mất nước
Nguyên nhân gây bệnh ỉa chảy (tiêu chảy)
Có rất nhiều nguyên
nhân gây ra chứng bệnh này, một số nguyên nhân phổ biến là nhiễm vi khuẩn,
nhiễm trùng, ký sinh trùng, thuốc men, và rối loạn đường ruột.
Vi rút
Đây cũng là nguyên
nhân phổ biến gây bệnh. Trường hợp này còn được biết đến như là viêm dạ dày
ruột do virus (viral gastroenteritis). Những loại vi rút gây ỉa chảy thông
thường là:
§
Rotavirus (thường là
nguyên nhân tiêu chảy ở trẻ em)
§
Adenovirus
§
Caliciviruses
§
Astrovirus
Vi trùng
Những loại vi trùng
dưới đây có thể là nguyên nhân gây bệnh:
§
Staphylococcus aureus
( S. aureus ), thường nhiễm các loại thịt đã qua xứ lí công nghệ và các
loại bánh làm bằng sữa.
§
Clostridium
perfringens, nhiễm các thực phẩm được hâm ấm.
§
Bacillus cereus,
thường lây nhiễm qua gạo và đậu, kể cả giá sống.
§
Salmonella nhiễm
vào trứng gà, trứng vịt và gia cầm. Sốt thương hàn thường do nhiễm trùng
Salmonella typhi .
§
Shigella là thủ phạm
của bệnh tiêu chảy thường được phát hiện trong các nhà giữa trẻ, các làng ở
nông thôn.
§
Escherichia coli ( E.
coli ) nhiễm trong thịt chưa nấu chín
§
Campylobacter jejuni
nhiễm chim, gà, vịt.
§
Yersinia
enterocolitica nhiễm trùng này thường xảy ra khi ăn thịt và sữa bị nhiễm
trùng.
§
Vibrio
parahaemolyticus một loại nhiễm trùng thường do ăn đồ biển sống, nhất là hàu.
§
Vibrio cholerae là vi
trùng/khuẩn gây bệnh tả, thường hay thấy ở các nước đang phát triển, và là hệ
quả của nguồn nước bị ô nhiễm.
Ký sinh trùng
Ký sinh trùng có thể
vào cơ thể chúng ta qua nhiều con đường khác nhau, từ thức ăn hay nước uống để
đi vào hệ tiêu hóa. Những ký sinh trùng sau đây có thể gây bệnh ỉa chảy:
§
Giardia lamblia gây ô
nhiễm nguồn nướcvà là nguyên nhân phổ biến của bệnh tiêu chảy ở người đồng
tính luyến ái.
§
Entamoeba histolytica
lan truyền qua đường nước hay thực phẩm bị nhiễm phân người, nhưng cũng có thể
do trực tiếp tiếp xúc qua tay dơ bẩn kể cả quan hệ tình dục.
§
Cryptosporidium lan
truyền qua thực phẩm. Nguy cơ thường cao hơn ở trẻ em hơn là người lớn.
Các loại rau sống trộn (salad) trồng bằng phân bón cũng là một nguồn lây
truyền kí sinh trùng này. Vi trùng sống trong nước nên cũng có thể
lây lan.
Thuốc men
Một số loại thuốc dưới
đây có thể gây ra hiện tượng tiêu chảy:
§
Thuốc trụ sinh
§
Thuốc chống cao huyết
áp
§
Nhuận tràng
§
Antacids chứa
magnesium.
Ngòai ra sử dụng rượu,
cà phê, trà, kẹo chewing gum không đường và bạc hà cũng có thể gây tiêu chảy
Bệnh
Tâm trạng buồn phiền,
lo lắng, stress, các bệnh truyền nhiễm liên quan tới sex, viêm tai,… cũng có
thể là nguyên nhân gây ra chứng bệnh này.